Witamina C – inaczej kwas askorbinowy. Należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, podobnie jak wszystkie witaminy kompleksu B, nadmiar jej jest wydalany, a nie gromadzony w organizmie. Im bardziej energiczny organizm, tym więcej potrzebuje witaminy C. Palacze cierpią na brak tej witaminy, stąd charakterystyczne na ich skórze liczne drobne zmarszczki. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę to około 75-100 mg. Głównym źródłem są świeże oraz właściwie przetworzone owoce i warzywa. W świecie zwierzęcym znajduje się bardzo mało tej witaminy.
Funkcje witamin C w organizmie:
- dba o ochronę immunologiczną (podnosi odporność),
- rozszerza naczynia krwionośne,
- hamuje tworzenie się sińców i powstawania krwotoków,
- wchodzi w skład enzymów oddechowych,
- pomaga spalać węglowodany, tłuszcze, białka,
- wpływa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu, z którego jest produkowana tkanka łączna (przyspiesza proces gojenia się ran i zrastania kości),
- regulacja poziomu cholesterolu,
- obniżanie ciśnienia krwi,
- ochrona przed zmianami nowotworowymi (rakiem żołądka, jamy ustnej, przełyku, płuc, wątroby, szyjki macicy i odbytu),
- ochrona skóry przed działaniem słońca i starzeniem,
- poprawa wydolności fizycznej,
- bierze udział w biosyntezie hormonów kory nadnerczy,
- ma właściwości bakteriostatyczne, a nawet bakteriobójcze w stosunku do niektórych drobnoustrojów chorobotwórczych
Źródła witaminy C:
- owoce czarnego bzu, dzikiej róży, czarnej porzeczki, cytrusy, pietruszka, kiszona kapusta, kiwi, ananasy, truskawka, maliny, jeżyny, brukselka, kalafior, rzepa, cebula zwyczajna, szpinak, brokuły, groszek zielony, kalarepa, szparagi, jabłka, soja, ziemniaki, pomidory, karczochy.
Skutki niedoboru (awitaminozy) witaminy C:
- krwawienie z dziąseł,
- kruchość i pękanie naczyń,
- obniżenie odporności,
- zaburzenia w tworzeniu kolagenu (zwiększona łamliwość kości), wolniejsze gojenie się ran,
- wstępowanie szkorbutu objawiającego się obrzękami i krwawieniem z dziąseł oraz wypadaniem zębów,
- zaburzenia w przemianie kwasów tłuszczowych,
- bóle mięśniowe, zmęczenie, apatia i brak apetytu.
Skutki nadmiaru (hiperwitaminozy) witaminy C:
- kwas askorbinowy nie jest toksyczny, przyjmowany w nadmiarze wywołuje dolegliwości żołądka, nudności, biegunkę, wymioty, wysypkę skórną, obniżać odporność po radykalnym zmniejszeniu dawki. Jego nadmiary wydalane są z organizmu wraz z moczem.