Higiena jest nauką która bada wpływ otoczenia, czynników środowiska na zdrowie człowieka. W praktyce dąży do usuwania negatywnie wpływających czynników i wprowadzeniu dodatnich, przez co poprawia się jakość życia, rozwój psychiczny i fizyczny. Higiena podzielona jest na kilka dziedzin, które zajmują się odpowiednio różnymi środowiskami życia i działalności ludzkiej. Wyróżnia się higienę: pracy, żywienia, komunalną, społeczną, szkolną itd. Biorąc pod uwagę ochronę poszczególnych narządów i układów wyróżnia się m.in. higienę skóry, której ten artykuł jest poświęcony.
Skóra jest powłoką chroniącą nasz organizm, więc narażona jest na wszelkiego rodzaju uszkodzenia, otarcia oraz działania czynników zewnętrznych. Dzięki zastosowaniu pewnych zasad higieny możemy cieszyć się piękną skórą, zdrowym wyglądem a nawet doskonałym samopoczuciem. Higiena skóry polega na oczyszczaniu, nawilżaniu, pielęgnacji, ochronie przed szkodliwymi czynnikami. Właściwe pielęgnowanie umożliwia dobre wypełnianie wszystkich funkcji skóry, chroni ją przed uszkodzeniami, pyłem, kurzem, środkami chemicznymi, i innymi czynnikami. Skórę zanieczyszczają wytwory własne: złuszczający się naskórek, pot, nadmierna ilość łoju. Wszystko to razem tworzy brud, stanowiący doskonałe podłoże dla rozwoju zarazków.
Podstawowe zasady higieny skóry:
- czysta skóra spełnia swoje funkcje lepiej niż brudna dlatego regularne, dokładne mycie całego ciała powinno stać się przyzwyczajeniem. Podczas wieczornej kąpieli usunięte zostają ze skóry wszelkie zanieczyszczenia nagromadzone podczas całego dnia. Powinno stosować się wodę ciepłą, mydło, oraz gąbkę, szczotkę lub szorstką rękawicę, które ułatwiają ich usunięcie. Najdokładniej powinniśmy myć te miejsca, które najbardziej się brudzą: pachy, stopy, ręce. Poranne mycie także odświeża skórę, poprzez usunięcie złuszczającego się naskórka oraz poprawia jej ukrwienie. Pamiętajmy o dokładnym wycieraniu ciała po kąpieli, szczególnie stóp. Dezodoranty powinno stosować się zaraz po umyciu, zapobiegają przykremu zapachowi potu, a ich aktywne składniki przeciwdziałają rozmnażaniu się bakterii odpowiedzialnych za rozkład potu neutralizując go. Dezodoranty dostępne są w aerozolu, sztyfcie, kulce lub kremie,
- właściwości termoregulacyjne poprawia hartowanie skóry, polegające na myciu ciała naprzemiennie wodą gorącą i zimną. Krążenie krwi w skórze poprawiają także masaże wodne np. gąbką, bicze wodne oraz kąpiele w wodach leczniczych,
- wygodne ubrania wykonane z naturalnych materiałów, pozwalają oddychać skórze. Ważne jest dostosowanie ubioru do pory roku, przewiewne latem i chroniące przed mrozem w zimie. Ubrania z materiałów syntetycznych utrudniają wydzielanie ciepła i potu z powierzchni skóry, może dojść do przegrzania, podrażnienia skóry a niekiedy do reakcji uczuleniowych. Obuwie powinny być wygodne i nieuciskające stopy, ponieważ ucisk skóry powoduje nieprawidłowe ukrwienie, powstawanie odcisków i otarć,
- należy pamiętać o stosowaniu odpowiednich kremów z filtrami chroniących skórę przed nadmiernym działaniem promieniowania słonecznego, atym samym przed oparzeniami słonecznymi. Nie należy jednak całkowicie unikać słońca, ponieważ pod wpływem promieniowania słonecznego w skórze wytwarzana jest bardzo ważna witamina D,
- pielęgnowanie skóry głowy i włosów polega na ich codziennym szczotkowaniu oraz czesaniu. Szczotkowanie usuwa pył i złuszczony naskórek, ale także wpływa pobudzająco na ukrwienie skóry głowy. Bardzo ważne jest także mycie włosów co najmniej raz w tygodniu przy użyciu szamponów odpowiednio dobranych do danego typu skóry.