Miażdżyca tętnic inaczej nazywana arteriosklerozą, polega na stwardnieniu ścian tętnic na skutek odkładania się w nich lipidów (szczególnie cholesterolu) i wapnia. Zwężenie tętnic prowadzi do zmniejszenia przepływu krwi czyli niedokrwienia.
Przyczyny miażdżycy to m.in. palenie papierosów (czynne i bierne), nieodpowiedni sposób odżywiania się (dieta bogata w tłuszcze), otyłość, brak aktywności fizycznej, stres, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. Pozostałe przyczyny to uwarunkowania genetyczne, wiek, zanieczyszczenie środowiska, również płeć – mężczyźni częściej zapadają na miażdżycę.
Miażdżyca jest chorobą postępującą, najczęściej związana jest z wiekiem, u osób starszych nasila się. Choroba najczęściej dotyka osoby po 35 roku życia. Na początku dochodzi do uszkodzenia błony wewnętrznej tętnic, następuje zmiana ich ścian oraz tworzenie tkanki łącznej. Powstająca płytka miażdżycowa rozrastając się zwęża światło tętnic, następnie ulega zwapnieniu (budują ją lipidy- cholesterol i jego estry). W następnej fazie choroby może dojść do pękania płytki miażdżycowej, co powoduje zamknięcie światła tętnicy przez zakrzepy. Z biegiem czasu może dojść do całkowitego zatoru w danej tętnicy, krążenie zostaje przerwane. Skutkiem zablokowania przepływu krwi jest martwica danego obszaru organizmu. Jeśli zmiany miażdżycowe obejmują naczynia wieńcowe, dochodzi do rozwoju choroby niedokrwiennej serca, a w najgorszym wypadku do zawału. Miażdżyca tętnic mózgu, może być przyczyną udaru.
Leczenie polega na podawaniu pacjentom lekarstw, które obniżają ciśnienie i krzepliwość krwi oraz niwelujące ilość cholesterolu. Gdy zmiany miażdżycowe są duże, chorego poddaje się również chirurgicznym zabiegom usunięcia blaszki miażdżycowej. Stosuje się cewniki, lasery, steny. Inne zabiegi to bypassy (inaczej pomostowanie, polegające na omijaniu zablokowanych miejsc), angioplastyka (polega na wprowadzeniu do zwężonego naczynia cewnika z niewielkim balonikiem, którego nadmuchanie pomaga usunąć zwężenie i ewentualnie usunąć złogi tłuszczu).
Najlepszym lekarstwem jest profilaktyka, która polega na odpowiednim stylu życia. Co znaczy odpowiedni styl życia? dobre odżywianie się, unikanie palenia papierosów, unikanie stresu, aktywność fizyczna: bieganie, jazda na rowerze, spacery mogą uchronić nas przez arteriosklerozą.