KRZTUSIEC czyli KOKLUSZ to choroba układu oddechowego wywoływana przez bakterie o nazwie Bordetella pertussis (pałeczka krztuśca). Wydawałoby się że jest chorobą zapomnianą, jednak coraz częściej zdarzają się przypadki zachorowań. W większości chorują dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Krztusiec polega na częstym odkrztuszaniu wydzieliny podczas uciążliwego kaszlu, kończącego się wydłużonym świszczącym wdechem i pianiem. Objawy choroby oprócz kaszlu to: gorączka, wysięk z nosa, brak apetytu.
Jest wysoce zaraźliwa przez długi okres, nawet do 3 tygodni. Dlatego chorego poddaje się kwarantannie. Również sam przebieg choroby może być bardzo długi. Dorośli przechodzą ją łagodnie, jedynie z objawem kaszlu.
Przenoszenie bakterii następuje przez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną lub drogą kropelkową. Przebycie choroby nie gwarantuje nam odporności.
Krztusiec przebiega w kilku fazach:
- faza kataralna – pojawia się katar, suchy kaszel, stan podgorączkowy, a więc objawy przypominające przeziębienie – trwa od 1 do 2 tygodni,
- faza napadowego kaszlu – chorego męczą gwałtowne napady kaszlu podczas których wykrztusza zalegający w drogach oddechowych śluz. Mogą pojawić się: bladość, duszności, sinica, wymioty, wysuwanie języka, wyczerpanie organizmu – trwa nawet do 10 tygodni,
- faza rekonwalescencji – pomału zmienia się stan chorego, kaszel ustaje, poprawia się nastrój – trwa do 2 tygodni.
Krztusiec jest długą chorobą, trwającą od 1,5 do 2,5 miesiąca. Objawy fazy kataralnej przypominają przeziębienie dlatego istotne jest szybkie rozpoznanie choroby. Niemowlęta bez szczepień są szczególnie narażone, choroba ta jest jedną z dziesięciu które najczęściej powodują zgon u dzieci. Najważniejsze jest szybkie i skuteczne leczenie, polegające na podawaniu odpowiednich antybiotyków, łagodzeniu objawów poprzez podanie odpowiednich leków łagodzących wymioty, oraz uspokajających. Istotne jest nawilżanie powietrza i częste wietrzenie w pomieszczeniach w których przebywa chory, łagodzi to uciążliwy kaszel.
Krztusiec może powodować ciężkie powikłania: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, trwałe uszkodzenie mózgu, a nawet opóźnienie rozwoju fizycznego i umysłowego.
Ważne jest odpowiednie leczenie, ale ważniejsza profilaktyka polegająca na podawaniu szczepionek ochronnych. Kalendarz szczepień przewiduje 3 dawki w odstępach 6-8 tygodni. Pierwszą podaje się w 2 miesiącu życia, czwartą uzupełniającą w 16-18 miesiącu.